In de Wet Arbeidsmarkt in Balans staan regels omtrent arbeidscontracten en ontslag vastgelegd. Als werknemer heb je rechten zodat je niet uit het niets zonder baan komt te zitten. Het begon als de Flexwet (de Wet Flexibiliteit en Zekerheid, 1999). Per 2020 heette dit de Wet Werk en Zekerheid (WWZ), maar sinds 2020 is dit veranderd naar de Wet Arbeidsmarkt in Balans (WAB). Wil jij weten wat de WAB inhoudt en wat het betekent voor jou? Lees dan snel verder!
Belangrijkste wijzigingen in de wet zijn:
- Het is voor werkgevers aantrekkelijker geworden werknemers in vaste dienst te nemen.
- Flexwerkers en oproepkrachten krijgen meer zekerheid in werk en inkomen.
- Payrollers krijgen een betere rechtspositie en arbeidsvoorwaarden.
Tijdelijke of flexibele contracten
De werkgever mag een werknemer via tijdelijke of flexibele contracten niet langer in dienst hebben dan drie jaar. In die periode mogen maximaal drie tijdelijke contracten aangeboden worden. Het vierde contract wordt dan een vast contract (voor onbepaalde tijd). Dat heet de ketenregeling (zie onderstaand voorbeeld). Mocht de werknemer na zijn tijdelijk dienstverband voor zes aaneengesloten maanden geen contract meer hebben bij de onderneming, is de ‘keten’ doorbroken. Dan kan de werkgever opnieuw tot drie jaar tijdelijke contracten aanbieden.
Ketenregeling
Uitzondering: Bij terugkerend tijdelijk werk dat iemand maximaal negen maanden per jaar uitvoert kan het bedrijf je na drie maanden alweer inhuren als flexwerker. Hier moeten echter wel in de CAO afspraken over staan.
Redenen van ontslag
Als je een vast contract hebt kun je niet zomaar worden ontslagen. Hier zijn regels aan verbonden. De werkgever moet dan een ontslagvergunning aanvragen bij het UWV. Als deze wordt afgewezen door het UWV, buigt de kantonrechter zich erover. Voor opzegging door de werknemer is er geen ontslagvergunning vereist. Deze regel geldt alleen voor de werkgever ter bescherming van de werknemer. Er zijn negen wettelijke redenen die kunnen worden gebruikt om iemand te ontslaan:
- Verval arbeidsplaatsen
- Langdurige arbeidsongeschiktheid; langer dan 24 maanden
- Werkweigering wegens gewetensbezwaren
- Frequent ziekteverzuim
- Disfunctioneren
- Verwijtbaar handelen of nalaten van de werknemer
- Verstoorde arbeidsverhouding
- Andere omstandigheden die zo ernstig zijn dat de arbeidsovereenkomst beëindigd moet worden zoals bijvoorbeeld een gevangenisstraf.
- Cumulatiegrond
Transitievergoeding en WW-premies voor vast en tijdelijk
Een werknemer heeft sinds januari 2020 recht op een transitievergoeding bij ontslag. Vanaf de eerste werkdag, ook tijdens de proeftijd.
Sinds 2020 bepaalt het soort contract de hoogte van de WW-premie. Alleen bij contracten voor onbepaalde tijd geldt de lage WW-premie. De sector waarin gewerkt wordt is niet langer bepalend. De enige uitzondering is dat werknemers jonger dan 21 jaar die niet meer dan 12 uur per week werken, ook een lage WW-premie toegepast krijgen. Dit geldt ook voor leerwerktrajecten.
Payrolling
Een payrollmedewerker heeft vanaf 2020 recht op dezelfde arbeidsvoorwaarden als werknemers van de inlener in gelijkwaardige functies. Sinds 2021 heeft de payroller ook recht op een goede pensioenvoorziening.
Oproepkrachten
Met deze wet is sinds 1 januari 2020 de oproepovereenkomst in de wet geregeld. Sindsdien zijn er bepaalde verplichtingen voor de werkgever. Die verplichtingen hebben te maken met wanneer je opgeroepen moet worden, wanneer je recht hebt op een vast contract en hoeveel uren je betaald krijgt/moet werken.
Lees meer over je rechten en plichten in de Wet Arbeidsmarkt in Balans (WAB) op de site van de Rijksoverheid.
Uitzendkrachten
Voor uitzendbureaus die zijn aangesloten bij de cao van ABU gelden andere regels. De ABU werkt met een fasensysteem. Dit fasensysteem is veranderd in 2022 waardoor er voor uitzendkrachten die in dienst zijn gekomen na 03-01-2022 andere regels gelden. Hoe langer je bij een uitzendbureau werkt, hoe meer rechten je hebt. In onderstaande tabel zie je na hoeveel tijd je naar de volgende fase gaat.
Fases
| Fase | In dienst vóór 03-01-2022 | In dienst ná 03-01-2022 |
| Fase A | 78 weken | 52 weken |
| Fase B | 4 jaar | 3 jaar |
| Fase C | Onbepaalde tijd | Onbepaalde tijd |
Lees meer over je rechten en plichten in de cao van ABU.
Ook werken bij No Brothers?
Wij van No Brothers hebben een uitgebreid aanbod vacatures door heel Nederland. Weet jij nog niet precies of één van onze banen bij je past? Dan kun je op onze 'Welke baan past bij mij'-pagina bekijken of jouw nieuwe carrière bij ons van start gaat.